Thác Ðray K’nao, một danh thắng nổi tiếng của tỉnh Ðác Lắc.

Từ giao điểm với quốc lộ 26A, rẽ trái theo con đường nhựa tương đối bằng phẳng đi thêm gần 3 km nữa, thì sẽ thấy một cơ ngơi khá đẹp mắt: khu nhà tròn làm nhà hàng, chung quanh trồng hoa và cây cảnh, có nhiều loại cây rất lạ được chủ nhân mang từ dãy núi Chư Yang Sin về, soi bóng xuống bể nước nơi có đàn cá cảnh tung tăng bơi lội, đùa giỡn, làm tăng thêm vẻ trang nhã. Sau khu nhà hàng là bãi để xe rộng, có mái che bằng tôn; chếch bên phải là một ngôi nhà sàn làm theo kiểu của người Ê Ðê dài khoảng 70 m; gần nhà sàn là khu nhà nghỉ… Có thể nói, cơ sở hạ tầng của Khu du lịch sinh thái Ðray K’nao đã đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí của du khách đến tham quan và muốn lưu lại. Phía đông là cánh rừng nguyên sinh trải dài, cây cối xanh tốt, chim chóc líu lo ca hát, nhảy múa…, dưới tán của cánh rừng ấy, tiếng nước đổ vọng về như một bản nhạc du dương quyến rũ du khách đến khám phá.

Theo con đường bê-tông hình bậc thang từ khu nhà hàng xuống thác, đi dưới tán cây rừng cao chót vót tỏa bóng mát rượi. Thác Ðray K’nao không lớn lắm nếu so với các thác khác trên dòng sông Sêrêpôk, nhưng cái riêng và khác là độ dài dòng thác. Từ đường bê-tông đưa khách đến lưng chừng thác là những khối đá đen khổng lồ chen nhau  tạo nên dòng chảy nhiều bậc, mỗi một bậc tạo ra một vẻ đẹp khác nhau làm say đắm lòng người. Vẫn theo con đường bê-tông đi ngược dòng chảy, chúng ta được chiêm ngưỡng những cây đa cổ thụ gốc chừng vài vòng tay người ôm không hết. Cái lạ và hấp dẫn nhất ở đây chính là những cây đa mọc lên từ đá, bộ rễ xù xì ôm trọn những hòn đá lớn giống như cây bon-sai khổng lồ đã được những nghệ nhân tài hoa tạo hình. Nhưng cũng có cây chỉ ôm một phần tảng đá lớn, phần tảng đá còn lại to như một gian nhà, khá bằng phẳng để du khách có thể ngồi hóng mát, thưởng ngoạn cảnh thác. Lại có hòn đá được hai thân cây đa cùng buông rễ ôm ấp, tạo thành hình của chiếc ô khổng lồ, có thể đủ chỗ cho vài chục người cùng ngồi nghỉ chân. Bên mép nước, nhiều hòn đá lớn xếp với nhau tạo thành những chiếc hang huyền bí, cũng là nơi để những bạn trẻ ưa mạo hiểm có thể rủ nhau cùng khám phá. Bờ phía đông dòng thác, quang cảnh còn rất hoang sơ vì chưa được tôn tạo; chính điều ấy tạo nên một nét đẹp riêng, lôi cuốn. Hai bên thác, rừng cây nguyên sinh được bảo vệ tương đối tốt, tỏa bóng che mát trọn đoạn đường. Trên cây, chim, sóc nhảy múa cũng tạo nên một bức tranh sinh động, thu hút khách.

Thác Ðray K’nao đẹp như thế, có địa thế thuận lợi về giao thông, được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tương đối đầy đủ, nhưng vẫn chưa thu hút được du khách. Ðây là câu hỏi đang được đặt ra cho chủ đầu tư, Ban quản lý khu du lịch sinh thái cũng như chính quyền địa phương. Quay ra quốc lộ 26A trở về thị trấn M’Ðrắc, qua chợ Khánh Chỉ, cả một đoạn đường dài gần 10 km như vậy, tuyệt nhiên không thấy có thêm bất cứ một câu, một chữ hay một hình ảnh nào có thể giới thiệu để du khách biết địa phương có một dòng thác đẹp, một khu du lịch sinh thái. Thác Ðray K’nao nằm trên tuyến du lịch: Nha Trang – Buôn Ma Thuột – Ðà Lạt – Nha Trang, nhưng chưa có công ty nào đưa khách của mình ghé thăm. Phải chăng thời gian qua, dòng thác đẹp, thơ mộng giống như “công chúa ngủ trong rừng”, chưa được “đánh thức”. Vì vậy, muốn du khách biết điểm đến này để tham quan, nghỉ dưỡng, Ban quản lý thác cần quảng bá hình ảnh trên pa-nô, áp-phích, hay tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng… Bên cạnh đó, cần liên kết với buôn Tai, xã Krông Jin để tạo thêm điểm tham quan cho du khách tìm hiểu những ngôi nhà truyền thống của người Ê Ðê đang được lưu giữ và bảo tồn khá phong phú ở đây. Hiện nay, tại buôn Tai không chỉ có nhà dài truyền thống mà còn có những ngôi nhà dài hiện đại, mô phỏng nhà dài truyền thống của người Ê Ðê, nhưng được làm bằng xi-măng, cốt thép. Ðây có lẽ là hướng đi mới của người dân địa phương muốn bảo tồn nét văn hóa nhà dài mà lại bảo vệ được tài nguyên rừng đang dần cạn kiệt. Rời buôn Tai, du khách tiếp tục đi thăm trang trại Trung Nguyên, tại đây mọi người được chiêm ngưỡng đồng cỏ thảo nguyên M’Ðrắc thu nhỏ, hình ảnh của thảo nguyên M’Ðrắc một thời nổi tiếng nay đã biến mất, nhường chỗ cho các cánh đồng mía, sắn, cao-su… phát triển; thăm đàn ngựa, tung tăng trên đồng cỏ, hoặc xem hươu sao, heo rừng nuôi thả bán tự nhiên…, tất cả tạo thành điểm du lịch hấp dẫn du khách gần xa.

Ðể phát huy hết tiềm năng của Khu du lịch Ðray K’nao, đã đến lúc những người làm công tác quản lý nơi đây phải có một tầm nhìn chiến lược, quảng cáo quy mô kết hợp với việc liên kết với các công ty du lịch ở các tỉnh Khánh Hòa, thành phố Hồ Chí Minh, Ðác Lắc…, tạo điều kiện thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế đến tham quan, du lịch.