Lễ tạ ơn (Tợ Gũ Mã Bruã) của người J’rai là dịp đồng bào tôn vinh thần linh Yàng và cầu mong phù hộ cho mùa màng. Ba ngày diễn ra lễ hội với nghi thức cúng, hiến sinh và ăn uống vui vẻ.
Lễ tạ ơn (Tợ Gũ Mã Bruã) là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng của người J’rai, được tổ chức với quy mô gia đình. Theo quan niệm của họ, Yàng (thần linh) chính là người đã dạy họ biết cách trồng lúa, trỉa hạt bắp, dệt vải và đan gùi. Yàng cũng được coi là người phù hộ cho sức khỏe và mùa màng thịnh vượng. Do đó, lễ tạ ơn được tổ chức nhằm đền đáp công ơn của Yàng và hy vọng nhận được sự phù hộ tiếp theo.
Ngày đầu tiên của lễ tạ ơn, người J’rai tập trung làm cây nêu, dây cột trâu, cột dê để chuẩn bị cho lễ hội. Cây nêu được dựng trước sân nhà, với vị trí cột dê luôn phải hướng về phía mặt trời mọc, còn cột trâu hướng về phía mặt trời lặn. Sau khi vật hiến sinh đã được đặt vào vị trí, các thành viên trong gia đình tham gia nghi thức cúng. Chủ nhà cắt tiết gà và thực hiện nghi thức quăng gà, với việc đầu gà quay ra cửa chính tượng trưng cho điềm lành. Sau đó, đội cồng chiêng tiến vào nhà, tiếng cồng chiêng vọng lên và một ghế rượu được cõng ra ngoài để mời bà con dân làng tham gia trong những ngày lễ hội. Suốt đêm, mọi người cùng ăn uống, đánh cồng chiêng và múa xoang để thức cùng trâu.
Ngày thứ hai, lễ tạ ơn tiếp tục với việc làm lễ hiến sinh trước đông đảo bà con trong làng. Cồng chiêng tiếp tục vang lên, với việc tiễn biệt con vật hiến tế, thể hiện lòng biết ơn và tiếc thương. Người J’rai thực hiện nghi thức hiến trâu trước, sau đó mới đến dê. Con trâu được coi là vật hiến tế quan trọng trong lễ hội.
Khi các nghi thức đã hoàn tất, chủ nhà mời mọi người cùng uống rượu nhận lộc của Yàng. Không khí vui tươi lan tỏa và mọi người cùng góp vui bằng những ghế rượu thơm ngon nhất. Tiếng chiêng cồng vọng lên suốt ba ngày đêm, với bà con buôn làng cùng nhau ăn uống, múa xoang không mệt mỏi.
Ngày cuối cùng của lễ hội là ngày ăn đầu trâu, còn được gọi là ngày hạ Yàng. Chủ nhà thực hiện lễ hạ Yàng bằng cách lấy xương đầu trâu gác lên vị trí trang trọng nhất trong nhà. Nghi lễ kết thúc với việc mời khách tham dự ché rượu tình nghĩa và cảm ơn dân làng đã đến chia vui cùng gia đình. Đây là dịp để mọi người cùng nhau tận hưởng niềm vui và tin tưởng vào một cuộc sống tốt đẹp phía trước.
Nguồn thông tin được tham khảo từ: baodaklak
Nội dung được biên tập bởi: buonmathuot_.info