Nghề rèn truyền thống của tộc người Xê Đăng ở Nam Trà My, Quảng Nam, không chỉ là cách tạo ra các dụng cụ cần thiết cho cuộc sống mà còn là nền văn hóa truyền thống được duy trì qua nhiều thế hệ. Ông Hồ Văn Dương, một thợ rèn giỏi, chia sẻ về quy trình chế tác sản phẩm và lễ cúng Giàng truyền thống của làng. Mặc dù nhu cầu sử dụng các vật dụng từ lò rèn giảm, nhưng người Xê Đăng vẫn cố gắng duy trì và phát triển nghề rèn truyền thống của dân tộc.
Nghề rèn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Xê Đăng ở huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam. Những vật dụng như dao, rựa, rìu, lưỡi mác, cuốc, đồ chọc trỉa được rèn thủ công để phục vụ cho việc làm rẫy, đi rừng chặt cây, săn bắt, kiếm củi, bẻ măng và các công việc khác.
Lò rèn thường hoạt động vào những khoảng thời gian nhất định, như lúc nông nhàn hoặc trước khi bắt đầu mùa nương, khai hoang lúa rẫy mới. Địa bàn cư trú của người Xê Đăng tại huyện Nam Trà My có nhiều nguồn quặng sắt tự nhiên có hàm lượng sắt cao, được sử dụng để rèn các sản phẩm chất lượng.
Kỹ thuật rèn của người Xê Đăng được truyền đạt từ người đi trước sang người đi sau, không được ghi chép bài bản. Việc chế tác sản phẩm đòi hỏi sự tỉ mỉ, từ việc chọn nguyên liệu sắt thép, chọn than, đến việc rèn và mài thủ công sản phẩm. Để có một sản phẩm hoàn hảo, người thợ rèn phải tìm hiểu kỹ lưỡng và có kỹ năng chế tác tốt.
Trong quá trình rèn, người thợ cần phải tìm cây loăng rlinh để làm than, để tạo ra lửa đủ nóng để nung chảy quặng sắt tự nhiên. Công đoạn rèn từng chi tiết sản phẩm đòi hỏi sự kỹ thuật và kinh nghiệm. Sau khi sản phẩm được rèn và đập tạo hình, quy trình mài thủ công là bước cuối cùng để tạo ra sản phẩm hoàn thiện.
Người Xê Đăng cũng giữ nguyên truyền thống cúng Giàng trước mùa rèn, với hy vọng sẽ có nhiều sản phẩm chất lượng. Nghề rèn truyền thống vẫn giữ vai trò quan trọng trong cuộc sống của người Xê Đăng, mặc dù nhu cầu sử dụng các sản phẩm từ lò rèn giảm đi. Tuy nhiên, những người thợ rèn vẫn cố gắng duy trì và phát triển nghề truyền thống của dân tộc mình.
Nguồn thông tin được tham khảo từ: baodaklak
Nội dung được biên tập bởi: buonmathuot_.info