Bài viết giới thiệu về bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng, kể về sông Mã – thủy đạo huyết mạch của xứ Thanh. Bài thơ nói về cuộc kháng chiến chống Pháp và mang nét đặc sắc, lãng mạn của tuổi đôi mươi. Nói về địa danh Mường Lát và việc người dân vẫn biết đến bài thơ sau hơn 80 năm. Ngoài ra, bài viết còn nhắc đến những cảnh đẹp và cảm xúc khi đến thăm Mường Lát.
Sông Mã – Thủy đạo huyết mạch của xứ Thanh
Bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng bắt đầu bằng việc nhắc đến sông Mã, đúng như thực tế sông này là một thủy đạo quan trọng của xứ Thanh. Sông Mã còn được gọi là sông Cái, sông Mẹ của vùng đất này. Đoàn quân Tây Tiến trong cuộc kháng chiến chống Pháp cũng được gọi là Đoàn Vũ trang tuyên truyền biên khu Việt – Lào, không chỉ đi qua xứ Thanh mà còn lan rộng ra nhiều nơi trên vùng Tây Bắc.
Bài thơ “Tây Tiến” ra đời trong những tháng ngày khó khăn nhất. Những người lính vượt qua gian khổ, hy sinh với tinh thần yêu nước và lãng mạn của tuổi đôi mươi. Bài thơ đặc sắc, sử dụng bút pháp tả thực mà tài hoa, lãng mạn, nhân vật hiện lên hào hoa, lãng tử. Nó là một “Tráng sĩ hành” của thời hiện đại. Chỉ khi đi, người ta mới hiểu được rằng địa danh của đất Việt đã xa và thăm thẳm như vậy.
Từ TP. Thanh Hóa lên cửa khẩu Tén Tằn của huyện Mường Lát dài hàng trăm cây số, đường sá quanh co, núi non hiểm trở. Địa danh Lào gần nhất từ cửa khẩu Na Mèo sang Sầm Nứa cũng cách nhau 85 cây số, và nếu muốn đến “Viên Chăn xây hồn thơ” thì phải gấp 10 lần, tức là 850 cây số tính từ biên giới nơi đây. Lý do tại sao nhà thơ Quang Dũng không viết “Nhạc lên Viên Chăn xây hồn thơ” mà lại viết “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ” có lẽ là cách nói đặc thù của người dân miền núi ở đây.
Khi đến vùng cao Thanh Hóa, tôi đã nghe mọi người đều biết bài thơ của Quang Dũng. Bài thơ đã tồn tại suốt 80 năm nhưng không có dấu hiệu tuổi tác. Nhiều địa danh như Sài Khao, Mường Lát đã được nhiều người biết đến nhờ bài thơ này, và nó vẫn còn mãi với thời gian.
Tôi đến Mường Lát vào mùa xuân. Những câu thơ của Quang Dũng vang lên trong tâm trí: “Rải rác biên cương mồ viễn xứ/ Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh/ Áo bào thay chiếu anh về đất/ Sông Mã gầm lên khúc độc hành…”. Xe chạy suốt một ngày từ TP. Thanh Hóa lên miền núi, ngược nguồn sông Mã như thể ngựa chứng thủy thần tung bờm trắng xóa. Một bên là núi cao, một bên là vực sâu, hoặc là sông suối quanh co, hiểm trở. Dọc đường, tre mọc như ngàn vạn năm trước, như câu thơ “Tre Việt Nam” của Nguyễn Duy đã bắt nguồn từ vương quốc tre xứ Thanh. Hoàng hôn buông xuống, chúng tôi dừng lại ở cột mốc biên giới Việt – Lào trong ánh tà huy cuối ngày vàng tươi như ký ức. Anh lính biên phòng trông khắc khổ, nước sạm màu nắng gió biên thùy, có vẻ già trước tuổi. Đang nói về xuất xứ của sông Mã, anh đọc lên câu thơ của Quang Dũng: “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi…”. Mọi người bỗng thấy khoái cảm trong chiều hôm biên giới. Chỉ một câu thơ thôi mà Tây Tiến đã làm lay động lòng người. Xe quay lại thị trấn Mường Lát, nơi Bản Lát của người lính – thi sĩ Quang Dũng đã trở thành trung tâm hành chính của huyện Mường Lát. Phố núi hiện ra trong sương, khi màn đêm buông xuống nhác trông như những pháo đài sơn cước của cao nguyên núi đá trong các bộ phim dã sử. Không có hoa, chỉ có sương ngập tràn trước mặt trong ánh đèn đường. Phố núi vẫn vắng và hơi lạnh từ núi đá, khi buổi tối đến rất sớm và chỉ mới bắt đầu. Chúng tôi đi bộ tìm một quán cơm. Một vài đĩa thức
Nguồn thông tin được tham khảo từ: baodaklak
Nội dung được biên tập bởi: buonmathuot_.info