Quản lý dinh dưỡng cho cây cà phê

Cây cà phê là một trong các loại cây trồng chủ lực ở Tây Nguyên, đồng thời cà phê cũng là một trong những mặt hàng xuất khẩu quan trọng của nước ta.

Ở Tây Nguyên, cây cà phê được đầu tư thâm canh cao và nhiều nông hộ cũng đã có những kinh nghiệm nhất định trong kỹ thuật chăm bón cây cà phê để đạt được năng suất rất cao.

Một trong các biện pháp kỹ thuật đẩy mạnh năng suất cây trồng là bón phân cân đối và hợp lý.

Trong giai đoạn hiện nay, khi mà phần lớn diện tích cà phê đã được khai thác trên 20 năm, giá cả phân bón càng ngày càng tăng cao thì người nông dân cần phải nắm vững hơn nữa yêu cầu dinh dưỡng của cây cà phê để bón phân cân đối hợp lý, từ đó tăng hiệu quả sử dụng phân bón.

Các kết quả điều tra trong sản xuất cà phê hiện nay ở vùng Tây Nguyên cho thấy vẫn còn một bộ phận không ít các nông hộ trồng cà phê bón phân chưa hợp lý mấy. Điều này thể hiện ở việc sử dụng phân khoáng với liều lượng cao mà chưa chú trọng lắm đến việc bồi dưỡng hữu cơ và cung cấp thêm các yếu tố dinh dưỡng trung vi lượng cho vườn cà phê.

Để quản lý tốt dinh dưỡng cho vườn cà phê trong giai đoạn hiện nay cần chú ý đến các điểm sau:

• Bón kết hợp hóa học với hữu cơ.
• Bón cân đối NPK và cung cấp đầy đủ trung vi lượng cho vườn cà phê.
• Tăng cường sử dụng phân bón lá.

1. Bón kết hợp hóa học và hữu cơ

Phân hữu cơ có những đặc tính mà phân hóa học không thể có được, khi bón vào đất ngoài tác dụng cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng, phân hữu cơ còn cải tạo được lý hóa tính, sinh tính đất tức là cải thiện môi trường đất. Bón phân hữu cơ còn có tác dụng làm tăng hiệu quả sử dụng của phân hóa học.

Trong các loại phân hữu cơ thì phân chuồng là loại phân lý tưởng nhất cho cà phê và đặc biệt rất cần thiết khi trồng mới. Với diện tích cà phê hiện nay, nếu chỉ dựa vào phân chuồng thì không thể đáp ứng đủ nhu cầu, do vậy cần sử dụng tốt các nguồn phân hữu cơ khác.

Phân xanh, cỏ rác, cành lá mục trên lô là nguồn hữu cơ tại chỗ. Phân rác, phân than bùn, vỏ quả cà phê đã qua chế biến thành các loại phân hữu cơ sinh học, sinh hóa hữu cơ…. đều là các nguồn phân hữu cơ tốt để bón cho vườn cà phê.

2. Bón cân đối NPK và cung cấp đầy đủ trung vi lượng cho vườn cà phê

Cà phê là cây lâu năm, đời sống của cây được chia thành 2 thời kỳ: thời kỳ kiến thiết cơ bản và thời kỳ kinh doanh. Ở từng thời kỳ nhu cầu dinh dưỡng của cây khác nhau.

– Thời kỳ kiến thiết cơ bản: lúc này cây còn nhỏ, bộ rễ còn yếu, cây cần một lượng phân lân dồi dào để kích thích sự phát triển của bộ rễ. Vào thời kỳ này, cây cũng cần nhiều đạm để phát triển thân, cành, lá. Kali cần chưa nhiều vì cây chưa cho thu hoạch.

– Thời kỳ kinh doanh: khi cây cho quả nhiều thì cần đạm và kali nhiều hơn vì đây là hai yếu tố có trong quả, trong nhân cà phê với hàm lượng rất cao. Như vậy đạm và kali là 2 yếu tố dinh dưỡng thiết yếu cho cây cà phê vào thời kỳ kinh doanh. Vào thời kỳ này cây cà phê cần lân với tỷ lệ thấp hơn đạm và kali, tuy vậy lân cũng rất cần thiết cho sự ra hoa đậu quả của cà phê.

Như vậy tùy từng thời kỳ của cây cà phê mà chọn lựa công thức phân bón cho hợp lý.

Trên thực tế hiện nay, người nông dân ưa sử dụng phân NPK hỗn h ợ p hơn phân đơn. Phân NPK hỗn hợp được coi là tiến bộ lớn trong ngành sản xuất phân bón. Phân NPK hỗn hợp có ưu điểm hơn phân đơn ở chỗ dễ sử dụng, khỏi mất công phối trộn. Ngày nay công nghệ sản xuất NPK phát triển mạnh và đã sản xuất ra các loại phân chuyên dùng cho một số các loại cây trồng, phục vụ tốt cho bà con nông dân. Trên thị trường có nhiều loại phân hỗn hợp chuyên dùng cho cà phê. Công thức các loại phân bón này khác nhau để phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng phát triển của cây cà phê. Người nông dân cần phải biết lựa chọn đúng công thức phân bón phù hợp với các thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây để đáp ứng đúng nhu cầu dinh dưỡng của từng thời kỳ.

Các công thức phân NPK hỗn hợp phù hợp với yêu cầu của cây cà phê ở từng giai đoạn như sau: