Lễ mừng lúa mới của dân tộc Giẻ – Triêng

Lễ ăn mừng lúa mới của người dân tộc Giẻ – Triêng ở vùng Trường Sơn là nghi lễ truyền thống từ xa xưa, với tập quán cầu may mắn, tỏ lòng biết ơn thần linh và giáo dục con cháu về tình yêu thương và đoàn kết cộng đồng.

Các nền văn hóa canh tác của dân tộc thiểu số ở vùng Trường Sơn đã tồn tại từ rất lâu. Mỗi năm, họ chỉ canh tác một mùa lúa rẫy cùng với các loại cây khác như khoai, sắn, bắp và hoa màu. Đối với họ, kết thúc mùa rẫy đồng nghĩa với việc năm cũ đã qua đi.

Thời điểm từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 11 âm lịch được coi là thời điểm chuyển mùa. Trời đất thay đổi, mưa nhẹ rơi, sương phủ trắng các sườn đồi, cây lau bắt đầu nở hoa, tiết trời se lạnh. Đây cũng là thời điểm bà con dân tộc Giẻ – Triêng chuẩn bị cho lễ ăn mừng lúa mới (Cha Ba Riang) theo tập tục truyền thống.

Theo ngôn ngữ của dân tộc này, Cha có nghĩa là ăn, Ba Riang là cơm mới. Để tổ chức lễ mừng mùa, nhà nào bội thu, có đủ lúa thì mới được tổ chức ăn mừng cơm mới. Trước ngày quyết định lễ mừng, đàn ông đi săn chim, chuột, cá, ếch trong rừng, con sông. Phụ nữ chọn những củ sắn ngon nhất để làm rượu cần, chọn gạo Bhaton loại ngon nhất để làm bánh ốc (quách).

Mâm cỗ tiệc ăn mừng lúa mới của người Giẻ – Triêng thường rất giản đơn, bao gồm bánh ốc, rượu cần, thịt chuột rừng, thịt sóc, cá chua… Lễ vật được dọn ngay giữa nhà sàn, mang đến không gian ấm cúng, dân dã và truyền thống.

Hạt gạo mới được coi là biểu tượng của sự may mắn, no ấm cho bà con dân tộc. Khi chuẩn bị xong, già làng sẽ đánh lên tiếng chiêng, tiếng trống để báo hiệu cho thần linh và bà con biết rằng làng đã bước vào mùa ăn mừng lúa mới. Mỗi người mang theo đồ cúng để dâng lên thần linh và bước vào nhà làng sau khi giậm chân lên vạt cỏ.

Tại đây, bà con dâng lên thần linh những sản phẩm như lúa, sắn, bắp… để cảm ơn thần linh đã ban cho họ một mùa màng phong phú. Sau khi cúng thần linh, bà con sẽ cùng nhau ăn, uống, nhảy múa, chiêng trống để kết thúc lễ ăn mừng lúa mới tại nhà làng. Mỗi gia đình sau đó sẽ về nhà riêng và tự cúng, chuẩn bị thức ăn để ăn mừng cùng gia đình.

Nguồn thông tin được tham khảo từ: baodaklak
Nội dung được biên tập bởi: buonmathuot_.info